به نقل از «آنا»

موزه صلح راوی سرگذشت یک میلیون ایرانی آسیب دیده

تاریخ انتشار: ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۹۹۲۲۸

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجسمه قابیل، ضحاک، هیتلر و صدام حسین چهار گوشه یک اتاق را گرفته است. تداعی جنایت از ابتدای تاریخ بشر تا به امروز در اتمسفر اتاقی که بخشی از یک موزه را شامل می‌شود، نوسان می‌کند و از پوست و گوشت آدمی به ذهن و روان نفوذ می‌کند.

دوران سردرد جنایاتی که هزاره‌ها و سده‌ها جان انسان‌ها را نشانه رفته است، با مفهوم صلح نمی‌خواند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در تابلو‌هایی که روی دیوار‌ها نصب شده بمباران‌ها، استفاده از سلاح‌های شیمیایی و نابودی هیروشیما با سقوط بمب اتمی به نمایش درآمده است. سکوتی سنگین در پرتاب بمب‌ها و گاز کلر بر فضا حاکم است، اما بنی آدم اعضای یکدیگرند. زمانی که چهره‌های سوخته و تن نقص عضو که خداوند با دقت و ظرافت تک تک اعضای آن را برای ادراک، عشق ورزی و زندگی مصلحانه ساخته است، در مقابل دیدگانت قرار می‌گیرد، آن سکوت موحش در قلبت تکه تکه شده است و گویی تو نیز به مانند همه آن قربانیان در هر دین و مسلک و زبان و نژادی که هستند و در هر گوشه جهان که می‌زیند، شریکی.

تفاوتی نمی‌کند که در‌این جنگ‌ها کدام کشور‌ها در مقابل هم ایستاده‌اند، این هیولای جنگ است که بشر را زیر دندان‌های خود خرد می‌کند و کاری می‌کند که به توحشی غیرقابل باور گرفتار شود.

۲۰ سال روایت آسیب‌های خشونت و جنگ

موزه مردم نهاد صلح در سال ۱۳۸۲ در پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان آغاز به کار کرد و از سال ۱۳۸۴ به ساختمان فعلی خود در کنار پارک شهر انتقال یافت. در سال ۱۳۸۶ ساختمان موزه بازسازی و در سال ۱۳۹۰ با حضور مهمان‌هایی از جمله رئیس موزه صلح هیروشیما افتتاح شد. این موزه برگزار کننده مراسم روز جهانی صلح و عضو شبکه بین المللی موزه‌های صلح است. در بسیاری از کشور‌ها موزه‌های صلح با هدف انتقال اثرات سوء جنگ و تبعات آن بر زندگی انسان و محیط زیست وی فعالیت دارند. کبوتر صلح در ورودی این موزه به همراه آفتاب گردانی که از میان موشکی روییده است، آدمی را از تصاویر جنایت‌ها به سمت و سویی که می‌بایست طی می‌کرده و دچار غفلت شده هدایت می‌کند.

موزه صلح با برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوع صلح و دوستی و میانجیگری و رواداری به دنبال گسترش فرهنگ صلح و دوستی است و با موزه جنگ تفاوت دارد. به طوریکه در‌این موزه پیامد‌های ناگوار جنگ و خشونت و آثار زیانبار آن به صورت تعاملی به نمایش در آمده است. امروز دیگر اینکه یک شی را در محفظه‌ای قرار دهیم و نوری به آن بتابانیم کافی نیست و موزه‌ها باید به سمت دیالوگ بروند. به همین دلیل راهنمایان موزه خود از قربانیان سلاح‌های شیمیایی هستند و راوی تمامی جریاناتی که در دوره‌ای از تاریخ این کشور اتفاق افتاده هستند.

ما آسیب دیدیم و کسی محاکمه نشد

در بخشی از موزه بمباران اتمی‌هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن، جنگ‌های جهانی اول و دوم، کاربرد بمب‌های خوشه‌ای، مین و سلاح‌های حاوی اورانیوم فقیر شده و در بخشی نیز جنگ ایران و عراق و استفاده از سلاح شیمیایی در آن به نمایش درآمده است. هر چند کشور‌هایی که از قبل سلاح شیمیایی و اتمی آسیب دیده‌اند هر یک میزان آسیب را بیش از دیگران متحمل بر خود می‌دانند، اما واقعیت‌های تاریخی واضح و روشن است.

در جنگ ایران و عراق، جنگی تحمیلی که با تجاوز عراق به خاک ایران آغاز شد، صدام حسین از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد و نظامی و غیرنظامی قربانی آن شدند.

بر اساس اطلاعاتی که در موزه ارائه می‌شود، سلاح شیمیایی اینطور نیست که شما بتوانید به طریقی خود را از آن محافظت کنید. اگر تحت تأثیر قرار بگیرید حتی اگر ماسک و تجهیزات داشته باشید، آسیب ناگزیر است و به همین ترتیب بود که در زمان استفاده از‌این سلاح‌ها یک میلیون ایرانی تحت تأثیر قرار گرفتند و از‌این تعداد ۱۰ هزار نفر کشته شدند.

مهمترین فاجعه در استفاده از سلاح‌های شیمیایی، فاجعه سردشت بود که در واقع نخستین شهر قربانی سلاح شیمیایی در جهان شمرده می‌شود. در‌این شهر، کوچک و بزرگ و پیر و جوان قربانی و خانواده‌های بسیاری داغدار شدند. بازماندگان این حمله نیز تا آخرین روز از تبعات سلاح شیمیایی زجر کشیدند.
هر چند استفاده از سلاح‌های شیمیایی ممنوع است، اما در پی این اتفاق حتی نهاد‌های بین‌المللی نیز دفاع مقبولی از‌ایران نداشتند. سال‌ها بعد صدام حسین نه به خاطر‌این موضوع و ارتکاب به جنایت جنگی بلکه به دلیل قربانی کردن چند صد عراقی به اعدام محکوم شد.

نمایشی از پشت پرده جنگ

چه دیدگانی که دیگر بسته شده و چه نفس‌هایی که به شماره افتاده است. چه زنان و دختران داغدار و چه کودکان یتیمی که با جنازه والدین خود مواجه شدند. آن نفس‌ها از حرص و ولع سردمداران جنگ‌افروز به شماره افتاده است. فروش سلاح‌های شیمیایی از سوی دول تولید کننده آن و در ادامه فروش پادزهر و دارو‌های مورد نیاز قربانیان فقط یک پیام دارد. جنگ ابزاری برای ثروت‌اندوزی به قیمت نابودی هزاران و میلیون‌ها انسان است. امروز آن کودک در غزه نیز قربانی همین سیاست است وبا چشم گریان به دنبال مادر خود در خرابه‌ها می‌گردد. جنگ طرف برنده ندارد و برای مادری که در ژاپن زندگی می‌کند یا مادری که در‌ایران زندگی می‌کند بازگشت سالم فرزندش یک رویا و یک آرزوست.

در مقابل چنین سیاست‌ورزی خصمانه و منفعت طلبانه، ایرانی‌ها از فرهنگی دیرینه آموخته‌اند که صلح، دوری از خشونت و رعایت حال یکدیگر است. خود را با دیگری یکی دانستن است و رفتار با دیگری از سر خیرخواهی است.

در گوشه‌هایی از موزه صلح شعرای ایران زمین که در اشعار و آموزه‌های اخلاقی خود به موضوع صلح توجه داشته‌اند، به نمایش درآمده است. پیام موزه صلح رسیدن به صلح درونی و آغاز تمرین و ممارست آن از زندگی روزمره و رعایت حال دیگران و بهبود مناسبات انسانی است. وگرنه ذهن شیرین هیچ کودکی آغشته به خون و جنگ نیست. این طمع بزرگسالان است که تمامی آن لطافت را در قعر آتش ماشین جنگ می‌سوزانند.

هر آن که تخم بدی کِشت و چشم نیکی داشت
دِماغ بیهده پخت و خیال باطل بست

ز گوش، پنبه برون آر و داد خلق بده
وگر تو می‌ندهی داد، روزِ دادی هست

بنی آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضو‌ها را نماند قرار

تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: موزه صلح موزه صلح جنگ سلاح های شیمیایی استفاده از سلاح سلاح شیمیایی موزه صلح موزه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۹۹۲۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

با عشق به ایران در ارمنستان (+عکس)

موزه نسخه‌های خطی و دست‌نویس‌های باستانی ارمنستان، شاهکارهای نقاش و مینیاتوریست ایرانی ـ ارمنی «آندره سِوروگیان» از شاهنامه فردوسی را برای ۶ ماه به نمایش گذاشت. این موزه پیش از این، با رونماییِ گلچینی از آثار قاجار به مدت سه سال، به پیوندهای فرهنگی با ایران رنگ داده و همکاری‌هایی را با ایران برای مرمت نسخه‌های خطی آغاز کرده است.

به گزارش ایسنا، موزه ماتناداران (مسروپ ماشتوتس) در شهر ایروان ارمنستان، که به دلیل داشتن گنجینه‌ای از نسخه‌ها و کتاب‌های مقدس دعا، پس از کلیسای «اچمیادزین»، مکانی مقدس برای مردم این کشور به شمار می‌آید، محل برگزاری رویدادهای بسیاری به‌ویژه در پیوند با ایران بوده است.

این موزه که حدود ۲۰ هزار نسخه و دست‌نویس باستانی در اختیار دارد و حدود ۴۵۰ اثر از میان آنها، نسخه‌های ایرانی است، به مدت سه سال گلچینی از آثار قاجاری را به نمایش گذاشته شده بود و در ادامه، نمایشگاهی از عکس‌های آرشیوی و کلکسیونی این موزه برپا شد که عکس‌هایی از ایران قدیم و دربار قاجار در بین آنها دیده می‌شد.

از ۱۲ اردیبهشت ماه (اول ماه می) نیز مجموعه‌ آثار نقاش ایرانی ـ ارمنی در همین موزه به نمایش گذاشته شده است، آثاری که از مجموعه‌های مختلفی در جهان گردآوری شده و بخشی از آنها حاصل ۹ سال شیفتگی «آندره سِوروگیان» به شاهنامه فردوسی است.

ایوت تجریان ـ رئیس موزه ماتناداران (مسروپ ماشتوتس) ـ که دکترای تاریخ هنر دارد و به عنوان یک ایرانی ـ ارمنی از برگزاری نمایشگاه «آندره سِوروگیان» با هیجان سخن می‌گوید، در گفت‌وگویی که با ایسنا داشت، درباره اهمیت برپایی این رویداد در ارمنستان، که رنگ و حسی ایرانی دارد، توضیح داد: این نمایشگاه از اول ماه می (۱۲ اردیبهشت ماه) به یاد نقاش ایرانی ـ ارمنی «آندره سِوروگیان» برپا می‌شود.

هرچند قبلا، تعداد بسیار اندکی از آثار سوروگیان در این موزه به نمایش گذاشته شده، ولی در نمایشگاه پیش‌رو مجموعه بیشتری از آثار او به نمایش درآمده است. آثار این نمایشگاه از مناطق مختلفی گردآوری شده است. پسر آندره سِوروگیان (دکتر امانوئل) که در قید حیات است و در آلمان زندگی می‌کند و حدود ۹۴ سال دارد، سال‌ها قبل کلکسیون بزرگی به این موزه اهدا کرد.

این مجموعه شامل نقاشی‌هایی از آندره سوروگیان و آثاری از پدر بزرگشان، «آنتوان سوروگین» (از نخستین پیشگامان عکاسی در ایران که به عکاس قاجار معروف بوده) است. از کلسیای اچمیادزین (ارمنستان) نیز ۶ اثر در اختیار این نمایشگاه قرار داده شده است.

آندره سوروگیان زاده ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی در ایران، از نقاشان برجسته مینیاتور و از بنیانگذاران شیوه مردمی در نقاشی ایرانی
او ۹ سال در انزوا به سر برد و غرق در شاهنامه شد و ۴۱۶ اثر از این اثر فردوسی پدید آورد

او این توضیح را اضافه کرد: آثاری که از آندره سِوروگیان در موزه ماتناداران نگهداری می‌شود با آثار موجود در اچمیادزین تفاوت دارد؛ آثار آنجا از اسطوره‌های تاریخی ارمنی است، اما آثاری که ما در این موزه نگهداری می‌کنیم بیشتر از شاهنامه فردوسی، خیام و باباطاهر است. همچنین از موزه‌های مختلف آثاری که الهام‌بخش نقاشی‌های آندره سِوروگیان بودند در اختیار ما قرار داده شده است.

رئیس موزه ماتناداران گفت: این نمایشگاه قرار است تا ۶ ماه ادامه داشته باشد. پیش زمینه آن نیز همایشی بود که برای یکصد و سی‌امین سال یادبود سِوروگیان در نخستین روزهای فروردین (۲۱ و ۲۲ مارچ) برگزار شد، که مهمانی هم از بخش میراث مکتوب ایران داشتیم و یک گروه موسیقی از ایران نیز دعوت شده بود.

تجریان درباره شیوه کار آندره سِوروگیان که آن را ارزشمند و خاص کرده است، گفت: او ۹ سال خود را در خانه به انزوا برد و با خود عهد کرد که به مناسبت هزارمین سالگرد تولد فردوسی، (۱۹۳۴ میلادی) ۴۱۶ تابلوی بزرگ از روی شاهنامه به تصویر درآورد. یک نمونه از آن نقاشی‌ها را در موزه ماتناداران به نمایش گذاشته‌ایم. سِوروگیان به این منظور حتی یک دوره آموزش خوش‌نویسی گذرانده بود. دوستانش که صادق هدایت و بزرگ علوی بودند به او لقب «درویش» داده بودند. سوروگیان یکسری اثر هم از آثار خیام، حافظ و باباطاهر دارد.

امانئول فرزند آندره سوروگیان، آثاری از این نقاش برجسته را به موزه ماتناداران در ارمنستان اهدا کرده است.
در این بخش همچنین جلدهای لاکی دیده می‌شود که شیوه مرمت آن با مشارکت حمید ملکیان، به نمایش گذاشته شده است

رئیس موزه ماتناداران درباره دیگر رویدادهای این موزه که در پیوند با ایران بوده است، توضیح داد: سال گذشته از ماه نوامبر نمایشگاه بزرگی داشتیم که گلچینی بود از عکس‌های آرشیو و کلکسیون‌های مختلف که در این موزه نگهداری می‌شود.

در این موزه هرگز نمایشگاه عکس نداشتیم. ما از عکاسان نسل اول ارامنه که در دربارهای مختلف کار کردند، کارهای زیادی در موزه داشتیم که هرگز به نمایش نگذاشته بودیم. در بین آنها عکس‌های زیادی از ایران وجود دارد، که مجموعه به نمایش گذاشته‌شده گلچینی است از آنچه در این موزه نگهداری می‌شود.

این موزه چون به انستیتو نسخ خطی شهره است تا پیش از این، کسی به عکس‌های آن توجهی نکرده بود، درحالی که نگاتیوهای شیشه‌ای و عکس‌های زیادی داریم و اتفاقا من سه سال روی این مجموعه کار کرده بودم و این گلچین نتیجه آن کار تحقیقی است.

آنها عکاسان ارامنی و روسی هستند که از اواخر قرن نوزدهم میلادی به ایران و دیگر نقاط دنیا سفر کرده بودند. این نمایشگاه قرار بود به مدت ۶ ماه برگزار شود، ولی چون خیلی استقبال شد، ادامه پیدا کرد.

عکسی از «آنتوان سوروگین» از «سیزده به در» در ایران که در نمایشگاه موقتی عکاسان ارامنه در موزه ماتناداران به نمایش گذاشته شد
او به عنوان عکاس دربار قاجار نیز معروف بود، هرچند عکس‌هایش به دربار محدود نشد و واضح‌ترین تصویر از مردم ایران در آن دوره را به قاب درآورد

تجریان ادامه داد: پیش از آن هم، نمایشگاهی از آثار قاجاری در موزه ماتناداران برگزار شده بود، که چندین بار تمدید شد. این نمایشگاه به مدت سه سال برقرار بود. روال کار موزه این است که نسخه‌های اصلی را نمی‌توانیم به مدت طولانی به نمایش بگذاریم، برای همین در طول برگزاری این نمایشگاه بعضی از نسخه‌ها را چندین بار جابه‌جا کردیم. ما در این موزه بیش از ۴۵۰ نسخه ایرانی داریم که بخشی از آن به دوره قاجار مربوط می‌شود. گلچینی از این آثار در آن نمایشگاه و به مدت سه سال به نمایش گذاشته شد.

 او درباره دلیل استقبال از نمایشگاه آثار قاجاری در ارمنستان، اظهار کرد: استقبال از آن نمایشگاه شاید متأثر از آشنایی مردم ارمنستان با آن مقطع تاریخی باشد؛ دوره‌ای که ارمنستان بخشی از سرزمین ایران بود و نقاشان  ارامنه از آن دوره بسیار تاثیر گرفته بودند. غیر از این، ایران برای ارامنه، سرزمینی افسانه‌ای و اسطوره‌ای و الهام‌بخشی بود.

البته نقش تجریان به عنوان رئیس ایرانی ـ ارمنی موزه در برگزاری چنین رویدادی بی‌تأثیر نبوده است و خودش هم درباره تأثیر آن گفت: مدیر بخش انستیتو همیشه می‌گوید ۹۰ درصد برنامه‌های موزه ماتناداران ایرانی شده است، مثلا ما میز نوروز را در ۲۱ مارچ چیده بودیم و همایش «آندره سوروگیان» را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کردیم که همزمان با نوروز شده بود.

او ادامه داد: ما به عنوان دو کشور همسایه باید همدیگر را بشناسیم. متاسفانه زمانی که ارمنستان جزو شوروی بود، روابط دو کشور خیلی کم شده بوده و دو کشور از یکدیگر دور شدند. اکنون لازم است افزون بر روابط سیاسی، روابط فرهنگی دو کشور را تقویت کنیم. کارهای بزرگ از دل روابط فرهنگی بیرون می‌آید.

مدیر جدید این مجموعه قبلا معاون وزیر فرهنگ ارمنستان بود، همان ابتدای کار که برنامه خواستند، توصیه کردم یک سفر به ایران برویم و ما در قالب هیأتی به تهران و قم سفری داشتیم که خیلی مفید بود. به قم رفتیم و کتابخانه آقای مرعشی را دیدیم و توافق‌هایی را با این کتابخانه داشتیم. از بخش میراث مکتوب و کتابخانه ملی و مرکز اسناد و بنیاد ایرانشناسی هم دیدن کردیم. این سفر سه روزه بود.

موزه نسخه های خطی ارمنستان (ماتناداران) که یکی از غنی‌ترین نسخه‌های خطی و دست‌نویس‌های باستانی جهان را در اختیار دارد

رئیس موزه ماتناداران اضافه کرد: ما همیشه با سفارت ایران در ارتباط هستیم و کارهای فرهنگی و همایش‌های زیادی را ترتیب می‌دهیم و نمایش نقاشی از شاهنامه، اثر آندره سوروگیان در راستای همین ارتباط دوستانه با سفارت ایران بوده است.

همچنین طبق توافق با سفیر قبلی ایران، قرار بر این شد که مرمتگر ایرانی به ارمنستان بفرستند تا مرمتگران قدیمی که روی جلدهای لاکی تسلط نداشتند، آموزش دهد. تا به حال آقای حمید ملکیان دو بار از ایران به ارمنستان و این موزه آمده و در یک بازه ۱۰ و ۱۵ روزه، در این زمینه آموزش دادند.

او گفت: دانش مرمت ایران و ارمنستان خیلی متفاوت است. هدف ما از سفر به ایران نیز آشنایی و مکاشفه در این مورد بود و قرار است تا پایان تابستان، همکاران ما در بخش مرمت به ایران بروند تا این آموزش‌ها کامل شود.

تجریان درباره برگزاری نمایشگاه‌ها و همکاری‌های مشترک با ایران و همچنین تبادل آثار، با توجه به مجموعه آثاری که این موزه در اختیار دارد، اظهار کرد: برای برگزاری نمایشگاه و تبادل آثار نیز هنوز اتفاقی نیفتاده است، ولی باید این اتفاق رخ دهد. درحال حاضر ما بیشتر قصد داشتیم ارتباط علمی با ایران برقرار کنیم.

مینیاتوری از فردوسی که آندره سوروگیان به تصویر درآورده است کانال عصر ایران در تلگرام